Norweskie zaimki dzierżawcze

Czy zdarzyło Ci się tłumaczyć sąsiadom, że to nie Twój samochód zastawia ich wjazd? Albo chciałeś wytłumaczyć szefowi, do kogo należą, które narzędzia?

W takich rozmowach będziesz potrzebował zaimków dzierżawczych (mój, jego, swój itd.) Norweskie zaimki są dużo prostsze niż polskie, bo nie odmieniają się przez przypadki. Wystarczy, że zapamiętasz kilka zasad, a będziesz ich bez problemu używać.

Użycie

W języku norweskim zaimek zazwyczaj stawiamy za rzeczownikiem. Rzeczownik jest wtedy w formie określonej, a cała fraza brzmi neutralnie (akcentujemy rzeczownik).

bilen min
barnet mitt
foreldrene mine

Gdy postawisz zaimek dzierżawczy przed rzeczownikiem, to akcentujesz zaimek. Rzeczownik jest wtedy w formie nieokreślonej.

min mann
mitt brød
mine notater

Zaimki dzierżawcze

Zaimki odmieniają się zgodnie z osobą, której dotyczą oraz rodzajem rzeczownika, obok którego stoją.

Det er bilen deres, ikke vår.

To jest ich samochód, nie nasz.

Hvor er din hammer?

Gdzie jest Twój młotek?

Barna hennes er så livlige.

Jej dzieci są takie żywe/ruchliwe.

Landet vårt ligger ved sjøen.

Nasz kraj leży nad morzem.

Zaimki zwrotne dzierżawcze

Dlaczego “zwrotne”? Bo zwracają się do podmiotu w zdaniu. Gdy właścicielem przedmiotu jest podmiot w zdaniu, używamy po polsku słowa “swój”. Po norwesku zaimki zwrotne muszą zgadzać się z osobą i rodzajem.

Obie tabele są takie same dla pierwszej i drugiej osoby. Różnią się tylko dla han, hun i de. Zobacz:

Jonas liker å lufte hunden sin.

Jonas lubi wyprowadzać swojego psa.

Jonas liker å lufte hunden hans.

Jonas lubi wyprowadzać jego psa.

Sin odnosi się do podmiotu, więc to jest Jonasa pies. W drugim zdaniu użyliśmy hans, więc pies należy do kogoś innego. Jeszcze kilka przykładów:

Sofie har ofte besøkt hjembyen sin.

Sofie często odwiedzała swoje miasto rodzinne.

Ruben skrev navnet sitt på konvoluten.

Ruben napisał swoje imię na kopercie.

Foreldrene flyttet sammen med barna sine.

Rodzice przeprowadzili się razem ze swoimi dziećmi.

Dlatego zaimków zwrotnych nie możesz używać w zdaniach przedstawiajacych (Det er …). Nie powiedziałbyś przecież “to jest swój portfel”, bo nie wiadomo, do kogo należy.

Ćwiczenie

Uzupełnij tekst zaimkami dzierżawczymi.

Frøken Winge var absolutt en pen pike, med det mørke håret sitt og den lyse huden sin. Kinnene hennes var litt røde og varme mens øynene hennes var stålgråe og kalde. Figuren hennes var nesten som hos en skiløper – hun var høy med de brede skuldrene sine. Rund halsen sin bar hun en kjede av små metallkuler. Jeg var overrasket over hennes kjole. Den var trang og svart. Alle rundt hadde de enorme fargerike kjolene sine som gjorde det umulig å komme nær dem. Jeg ville ikke berøre dem med dressen min og derfor måtte jeg nesten skrike for å bli hørt.

Jeg holdte øye med frøken Winge da jeg snakket med Fru Andersen. “Nyter du festen? Ditt smil gjør den mye leveligere” sa jeg. Fru Andersen smilte enda mer og viste de gråe tennene sine. Det var et grusomt syn, men jeg måtte holde meg skikkelig og så smilte tilbake.

Etter noen lange, kjedelige samtaler kunne jeg endelig komme nær min utvalgte. Jeg var sjenert – jeg beit tunga mi da jeg prøvde å si noe. Hun så på meg med sine øyne og lo. Hennes smil var en fin forandring fra alle de uhyggelige menneskene og deres beklagelige vitser. “Jeg heter Jenny” sa hun. Stemmen hennes var myk og lett som vinden på vårdagen. Jeg ble så dypt i tankene mine at jeg ikke hørte da hun spurte om navnet mitt. Hun lo igjen. “Og navnet ditt er?” Jeg presenterte meg så offisielt som mulig. Det var jo en fest hos kongen, og jeg kunne ikke gjøre det hvordan som helst. Det måtte være skikkelig. Jenny smilte og neide. Vår samtale gikk litt bedre etterpå og vi bestemte oss for en liten tur i parken nær huset hennes neste dag.

SprawdźxCała prawda jednym gestem.

W jakich sytuacjach będziesz potrzebować zaimków dzierżawczych? Napisz w komentarzu przykłady swoich zdań. Dzięki temu lepiej je zapamiętasz.