Norweskie zaimki zwrotne
W języku polskim jest łatwo, bo mamy tylko jedno “się”. Po norwesku ten zaimek odmienia się zgodnie z podmiotem i potrzeba czasu, żeby przyzwyczaić się do tej idei. Na pewno słyszałeś o meg i deg, ale czy pamiętasz pozostałe?
Część norweskich czasowników używa się refleksivt – zwrotnie. To znaczy, że czynność odnosi się do pomiotu. Np:
Jeg må forberede meg til eksamenen.
“Się” w tym zdaniu odnosi się do jeg, dlatego użyliśmy meg. W ten sposób możemy odmienić to zdanie przez wszystkie osoby:
Du må forberede deg.
Han må forberede seg.
Hun må forberede seg.
Vi må forberede oss.
Dere må forberede dere.
De må forberede seg.
W każdym z tych zdań mamy na myśli “przygotowywać się”. Oczywiście możemy też przygotować kogoś lub coś innego, ale wtedy nie byłyby to już zaimki zwrotne.
Polskie i norweskie czasowniki zwrotne nie są takie same. Np: mówimy “nazywam się”, ale po norwesku jest tylko jeg heter, bez “się”.
Skąd masz wiedzieć, kiedy czasownik jest zwrotny? Tu z pomocą przychodzi Bokmålsordboka. Przy każdym czasowniku, którego można używać zwrotnie będzie oznaczenie refleksivt.
Możemy to podsumować tak:
Osobowe | Zwrotne |
---|---|
jeg | meg |
du | deg |
han | seg |
hun | seg |
vi | oss |
dere | dere |
de | seg |
Ćwiczenie
Uzupełnij tekst norweskimi zaimkami zwrotnymi.
Bilene kjørte raskt gjennom tunnelen, men sjåføren min skyndte seg ikke. Han ble straffet noen ganger allerede – det viste seg etter en kort samtale. Jeg bosatte meg på vestkanten i fjor. Gode utsikter, men dårlig tilgang. Hjemme vasket jeg meg litt. Jeg satte meg i lenestolen og tenkte. Dagen var endelig nær slutt. Det kunne ikke skje noe annet, kunne det?
Noen ringte på døra. Jeg sovnet i lenestolen og det vekket meg . Det var Jenny. Hun var helt våt. Hun bestemte seg å komme til tross for regn. “Det var dumt”, sa hun. Hun vasket seg under het vann og tørket seg i min slåbrok. “Likte dere dere på den nye jobben?” spurte hun. Jeg så på henne og sa ingenting. Jeg følte meg dårlig, gikk på kjøkkenet og drakk noe vann. Hvorfor kom hun?
“Nei”, svarte jeg. “Vi kan ikke tenke oss å bli der lenge.”
“Ja vel”, svarte Jenny og kom tilbake til baderommet til å slutte å tørke seg. Hun kledde på seg, stod foran speilet i 30 minutter og sminket seg. Klokka var ti på tre om natta – ikke en spesiell god tid å pynte seg, syntes jeg. Hun skulle ut. Igjen.
Slik som jeg forestilte meg, gikk hun bort uten ord. Det gjorde hun mange ganger før. “Pass på deg“, sa jeg før hun slo døra igjen. Jeg ville ikke tenke, men tankene mine konsentrerte seg bare om henne.
Denne natta fikk jeg ikke sove. Jeg la meg på senga og lå i noen timer, og etterpå satte jeg meg tilbake i lenestolen. Forrige ukes avis var så spennende som aldri før. Jeg skyndte meg ikke, bare leste og leste, og tiden gikk.
Om morgenen gikk jeg på badet og barberte meg. Ute på gata var det mye folk. De gikk fort over gatene og satte seg på kafeene utenfor bygningen. “Jeg må komme meg“, tenkte jeg.
SprawdźxCała prawda jednym gestem.
Twój komentarz
Komentarze:
Dzięki za to ćwiczenie, dobrze od czasu do czasu wracać do podstawowych zagadnień gramatycznych.
Gdyby wszyscy znali “podstawy”, to nikt nie miałby problemów z komunikacją. :) Norwegom też zdarzają się błędy w zaimkach.
Uważam, że trudność w stosowaniu czasowników zwrotnych wiąże się ze sposobem ich uczenia się. Ucząc się bowiem nowych słówek/zwrotów zapamiętujemy je wraz z “seg” (podobnie jak uczymy się czasowników w bezokoliczniku).
Nie ukrywam, że mnie również zdarza się popełniać błędy tego typu (szczególnie, gdy mówię szybko). O dziwo, zwykle w odniesieniu do własnej osoby np.: “Jeg satte seg”. Momentalnie się poprawiam, jednak, jak to mówią “słowo się rzekło” :)
czy to jest poprawnie napisane powyzej….Likte dere dere på den nye jobben ?
Tak, to jest poprawne zdanie.
Veldig bra!
Dobrze ze jestescie bo ja zaczynam przygode z jezykiem a mam 42 lata i nigdy innego jezyka sie nie uczylam a teraz wiecej rozumiem dzieki Wam
Cześć!
“Likte dere dere på den nye jobben?”- Polubiliście siebie w nowej pracy?? – Czy można to przetłumaczyć, np? – Odnaleźliście się w nowej pracy?
Bardziej: “Czy podobało Wam się w nowej pracy?”
Marto Marcinie Dziękuję za Waszą pracę którą dajecie w Nocne Sowie.Proszę o jeszcze znowu wróciłam do nauki.Pozdrawiam.Grażyna z małopolski.
Czy jeżeli czasownik jest “refleksivt” to musimy dodawać zaimki czy nie koniecznie??
Jeśli jest zwrotny, to potrzebuje zaimka, ale ten sam czasownik może mieć też użycie niezwrotne np. å tenke.
Hei :)
Czy dobrze rozumiem to zdanie ‘Vi kan ikke tenke oss å bli der lenge.’ (Nie możemy się zdecydować czy zostać tam [w tej pracy] dłużej)?
å tenke seg = å bestemme seg?
å tenke seg znaczy “wyobrazić sobie”.
Hei :) pomóżcie mi bo chyba się pogubiłam- przy DE zaimek zwrotny do SEG czy DEM? W zdaniu użyliście DEM a w tabelce jest SEG.
Dzięki za odpowiedź :)
Dla de formą zwrotną jest seg.