Vet, gjør, spør – nieregularne formy czasu teraźniejszego

Większość czasowników w języku norweskim ma regularną formę czasu teraźniejszego. Część z nich odmienia się inaczej, a ich formy trzeba zapamiętać. Znajdziesz tu najczęściej spotykane.

Czasowniki w stronie biernej (s-passiv) oraz inne zakończone na literę “s” mają taką samą formę w czasie teraźniejszym, jak w bezokoliczniku, np:

å sees – sees
widzimy się, do zobaczenia
å snakkes – snakkes
zgadamy się
å synes – synes
uważam, sądzę

Pozostałe czasowniki mogą mieć zupełnie inne formy:

å være – er
być – jestem
å vite – vet
wiedzieć – wiem
å gjøre – gjør
robić – robię
å si – sier
mówić – mówię
å spørre – spør
pytać – pytam

Czy to wszystkie wyjątki?

Niestety nie. W trakcie nauki możesz spotkać się z kolejnymi. Dobrze jest więc wiedzieć, gdzie to sprawdzić.

Załóżmy, że właśnie nauczyłeś się słowa tørre (ośmielić się) i chcesz poznać jego odmianę. Otwórz słownik i znajdź bøyning (odmianę). W nawiasie kwadratowym będą podane formy. Pierwsza z podanych to właśnie forma czasu teraźniejszego (tør, zgadza się?). Pozostałe odpowiadają preteritum oraz perfektum partisipp.

Ćwiczenie

Uzupełnij tekst czasownikami w odpowiedniej formie.

være, gjøre, si, synes, vite, spørre

Olav skal gjøre noe nytt i dag. Han er på Oslo S og tenker på en tur. Han vil gå på Bygdøy og se Vikingskiphuset. Slik gjør alle turistene her. Vennen hans sier at der er de best bevarte vikingskipene i verden. Han synes også at det er best å ta båt fra Rådhusbrygga. Men Olav synes at det er bedre å ta buss. Han liker ikke å reise med båt, fordi han er sjøsyk.

Olav vet at Bygdøy er en halvøy, så det må være en buss eller en trikk som går dit. Han spør ei jente som står på bussholdeplassen: Hvilken buss går til Bygdøy?. Hun sier at nummer 30 og den kommer om 10 minutter. Etter en halvtime er Olav på Vikingskiphuset. Han tar to bilder. Han vet ikke hva han skal gjøre nå. Turistene sier at de går på Kon-Tiki Museet.

SprawdźxCała prawda jednym gestem.

Tłumaczenie

Olav zrobi dziś coś nowego. On jest na Oslo S i myśli o wycieczce. Chce pojechać na Bygdøy i zobaczyć Vikingskiphuset. Tak robią wszyscy turyści tutaj. Jego przyjaciel mówi, że tam są najlepiej zachowane statki wikingów na świecie. On uważa także, że najlepiej popłynąć tam łodzią z Rådhusbrygga. Ale Olav uważa, że lepiej pojechać autobusem. On nie lubi podróżować łodzią, bo ma chorobę morską.

Olav wie, że Bygdøy jest półwyspem, więc musi być autobus albo tramwaj, który tam jedzie. Pyta dziewczynę, która stoi na przystanku: Który autobus jedzie na Bygdøy?. Ona odpowiada, że numer 30 i przyjedzie za 10 min. Po pół godzinie Olav jest w Vikingskiphuset. Robi dwa zdjęcia. Nie wie, co ma teraz robić. Turyści mówią, że oni idą do Muzeum Kon-Tiki.