“Om” oraz “i” w określeniach czasu

Om oraz i to przyimki, których nie możemy tłumaczyć dosłownie. Ich znaczenie zależy od kontekstu i wyrazu, z którym tworzą frazę. Mówimy, że przyimki to niesamodzielna część mowy, bo zawsze są w związku z innym słowem.

W tym ćwiczeniu skupimy się na użyciu przyimków w określeniach czasu. To znaczy, nie będziemy w ogóle zajmowali się określeniami miejsca albo tworzeniem fraz czasownikowych. Interesuje nas tylko czas.

Om + pora dnia/roku

Gdy om stoi razem z porą dnia albo roku, rzeczownik musi być w formie określonej, np:

om sommeren
latem
om vinteren
zimą
om dagen
za dnia, w dzień
om formiddagen
do południa
om morgenen
rano, rankiem
om høsten
jesienią
om våren
wiosną
om natta
nocą, w nocy
om ettermiddagen
po południu
om kvelden
wieczorem

Te wyrażenia mogą wskazywać, że coś wydarzy się raz albo dzieje się regularnie. Porównaj zdania:

Vi slutter jobben sent om kvelden.
Kończymy pracę późno wieczorem.
(Dzieje się regularnie.)
Vi kommer til dere på fredag om kvelden.
Przyjdziemy do was w piątek wieczorem.
(Wydarzy się tylko raz.)

I + pora dnia/roku

Gdy i stoi razem z porą dnia albo roku, rzeczownik jest w formie nieokreślonej pojedynczej, np:

i sommer
tego lata
i vinter
tej zimy
i dag
dziś
i formiddag
dziś przed południem
i kveld
dziś wieczorem
i morgen
jutro
i morgen kveld
jutro wieczorem
i høst
tej jesieni
i vår
tej wiosny
i natt
dziś w nocy
i ettermiddag
dziś po południu
i morges / i dag morges
dziś rano
i overmorgen
pojutrze

Om + okres czasu

Om może oznaczać też “za jakiś czas”.

om fem minutter
za 5 minut
om to måneder
za dwa miesiące
om en stund
za chwilę
om tre dager
za trzy dni
om et år
za rok
om en halv time
za pół godziny

I + okres czasu

I może oznaczać też “przez jakiś czas”.

i fem minutter
przez 5 minut
i to måneder
przez dwa miesiące
i en dag
przez jeden dzień
i tre år
przez trzy lata

Stałe wyrażenia

i helga
w weekend
i framtida
w przyszłości
i dette øyeblikket
w tej chwili
i uka
w tygodniu
i disse dagene
w dzisiejszych czasach

Ćwiczenie

Przygotowaliśmy dla Ciebie historię o Ulfie, który ma sporo przemyśleń w trakcie swojej pracy. Żeby tekst był kompletny, uzupełnij go przyimkami i lub om.

Ulf henger 80 meter over gata. Han vasker vinduene på Posthuset i / om dag. Kontormedarbeiderne later som at de ikke ser ham, og han later som han ikke observer dem.

Han lurer på hva han skal gjøre i / om helga mens han nynner noen sang. Han kan sjekke priser av flybilletter i / om noen timer og velge noe billig sted, eller… Nei, kanskje klatretur? Det ligger allerede snø i Rjukan i / om høst. Isklatring er tøff.

På attende etasje ser han fem personer ved kaffemaskinen. De gestikulerer og er triste. Maskinen virker ikke og de må hente kaffen fra kantinen i / om en halv dag. Vanligvis drikker de én kopp i / om morgenen, én i / om formiddagen og to til i / om ettermiddagen. Ulf minner seg om termoskoppen sin og tar en slurk. I / Om en stund tar han seg av neste vindu.

Nede på gata er det mange folk. De haster inn i kjøpesenteret hvor der er et stort salg i / om dag. Det blir også i / om morgen, overmorgen og muligvis neste uke. Ulf går ikke i butikker. Han får alt han trenger på nettet. Der kan han handle enda i / om natta, i / om helgene eller helligdager.

På syttende etasje er det mange pulter med små vegger mellom datamaskinene. En av ansatte ser på en fotballkamp og tror ingen ser ham. I / Om noen timer kommer han sikkert tilbake til kona og forteller henne hvor trett han er i / om dag. En annen mann kikker på mobilen. Han er visst på en chatt-app og avtaler hvor han skal møte venner på pils i / om ettermiddag. Ulf bryr seg ikke om hva han skal gjøre i / om kveld. Hvis det kommer kompiser, blir det en fest, hvis nei, går han til senga tidlig i / om natt. Det er bra uansett.

En gruppe førskolebarn i refleksvester stiger på trikken. I / Om en kvarter kommer de til skogen i Ekebergparken. En mann, også i refleksklær, sparker på sparkesykkelen. Han skynder seg på byggeplassen for de slutter pausen i / om tre minutter.

Ulf kommer hit i / om morgen også. Han må slutte vasken på Posthuset i / om denne uka for i / om en uke begynner han på Skøyen. Det er alltid noen vinduer som trenger vask i / om høsten.

SprawdźxCała prawda jednym gestem.
Budynek Posthuset w Oslo, Norwegia
Posthuset og Oslo S

Tłumaczenie

Ulf wisi 80 metrów nad ulicą. Myje dziś okna w Posthuset. Pracownicy biurowi udają, że go nie widzą, a on udaje, że nie obserwuje ich.

Zastanawia się, co będzie robił w weekend nucąc jakąś piosenkę. Może sprawdzić ceny biletów lotniczych za kilka godzin i wybrać jakieś tanie miejsce albo… Nie, może wspinaczka? Już leży śnieg w Rjukan tej jesieni. Wspinaczka lodowa jest spoko/cool.

Na osiemnastym piętrze widzi pięć osób przy maszynie do kawy. Gestykulują i są smutni. Maszyna nie działa i będą musieli przynosić kawę z kantyny przez pół dnia. Zazwyczaj piją jedną filiżankę rano, jedną przed południem i jeszcze dwie po południu. Ulf przypomina sobie o swoim kubku termicznym i bierze łyka. Za chwilę zabierze się za następne okno.

Na dole, na ulicy jest wielu ludzi. Spieszą się do centrum handlowego, gdzie jest dziś duża wyprzedaż. Będzie też jutro, pojutrze i prawdopodobnie w przyszłym tygodniu. Ulf nie chodzi po sklepach. Dostaje wszystko, czego potrzebuje przez Internet. Tam może robić zakupy nawet nocą, w weekendy albo święta.

Na siedemnastym piętrze jest wiele biurek ze ściankami między komputerami. Jeden z pracowników ogląda mecz piłkarski i wydaje mu się, że nikt go nie widzi. Za kilka godzin pewnie przyjdzie z powrotem do żony i opowie jej, jaki jest dziś zmęczony. Inny mężczyzna zerka na telefon. Jest pewnie na komunikatorze i umawia się, gdzie się spotka z przyjaciółmi na piwie po południu. Ulf nie przejmuje się tym, co będzie robił dziś wieczorem. Jeśli przyjdą kumple, będzie impreza, jeśli nie, pójdzie dziś w nocy wcześniej do łóżka. Tak czy siak będzie dobrze.

Grupa przedszkolaków w odblaskowych kamizelkach wsiada do tramwaju. Za kwadrans dojadą do lasu w parku Ekeberg. Mężczyzna, również w odblaskowym ubraniu, jedzie na hulajnodze. Spieszy się na plac budowy, bo za trzy minuty kończą przerwę.

Ulf przyjdzie tu też jutro. Musi skończyć mycie w Poshuset w tym tygodniu, bo za tydzień zaczyna na Skøyen. Zawsze są jakieś okna, które potrzebują umycia jesienią.