Użycie “i” oraz “på” w określeniach miejsca
Wiele osób pyta nas o zastosowanie przyimków i oraz på. W tym ćwiczeniu postaram się wyjaśnić, jak ich używać w określeniach miejsca.
Są sytuacje, w których możesz śmiało używać obu tych słów zamiennie, np:
- i / på rommet
- w pokoju
- i / på badet
- w łazience
- i / på butikken
- w sklepie
Czasem jednak ciężko jest wyjaśnić dlaczego zostało użyte på, a dlaczego i. Są to zwyczajowe konstrukcje, do których trzeba się przyzwyczaić. Do takich wyrażeń należą m.in:
- i banken
- w banku
- i klubben
- w klubie
- på skolen
- w szkole
- på restauranten
- w restauracji
Oprócz takich wyrażeń, które najlepiej sprawdzać w słowniku, jest też kilka reguł, które pomogą Ci w poprawnym użyciu tych przyimków. Poznasz je poniżej.
Kiedy używamy i?
Przeważnie i użyjesz w określeniach miejsca, gdy masz na myśli, że coś jest w środku, np:
- i huset
- w domu
- i skuffen
- w szufladzie
- i skapet
- w szafce
Podobna zasada dotyczy nazw geograficznych:
- i dalen
- w dolinie
- i skogen
- w lesie
- i byen
- w mieście
Z reguły, znajdziesz też i w połączeniu z nazwami:
- miast,
- państw,
- regionów,
- kontynentów,
- łańcuchów górskich,
- ulic.
Na przykład:
i Oslo
i Norge
i Pilestredet
Kiedy używamy på?
W określeniach miejsca, gdy coś leży na czymś, np:
- på hylla
- na półce
- på skapet
- na szafce
- på taket
- na dachu
Podobnie jest z nazwami geograficznymi:
- på fjelltoppen
- na szczycie
- på øya
- na wyspie
- på bakken
- na wzgórzu
Znajdziesz też på w połączeniu z nazwami:
- wsi i miejscowości leżących w głębi kraju,
- wysp,
- szczytów górskich,
- regionów zakończonych na -landet.
Na przykład:
på Utøya
på Snøhetta
på Østlandet
Drobne różnice w znaczeniu
Czasami użycie i lub på może wiązać się ze zmianą w znaczeniu. Porównaj poniższe wyrażenia:
- på taket
- na dachu
- i taket
- na suficie
- på himmelen
- na niebie
- i himmelen
- w niebie
- på stedet
- na miejscu
- i stedet (for)
- w zamian (za coś)
Czasem użycie på lub i wynika z tego, co rozmówca miał na myśli. Rozwijając norweski, z czasem zaczniesz wyczuwać to zastosowanie. Opanowanie powyższych reguł powinno Ci ułatwić wyrażenie tego, co masz na myśli. Może te wskazówki nie rozwieją wszystkich wątpliwości, ale mam nadzieję, że będą dla Ciebie pomocne.
Ćwiczenie
Uzupełnij tekst przyimkami i lub på.
Siri sitter i / på biblioteket og tenker på livet sitt. Hun er glad at hun studerer i / på Universitetet og bor i / på Bergen. Det er fint å treffe nye mennesker i / på kafeer eller i / på fester i / på byen.
Men Siri savner livet i / på landet. Foreldrene hennes bor i / på et lite hus i / på ei øy. Det er veldig rolig i / på øya deres. Man kan ikke slappe av i / på byen slik som i / på landet. Siri synes at bygda hennes er det vakreste stedet i / på Norge.
Hun merker at hun ikke har mobilen med seg. Den ligger i / på bilen hennes. Siri vet ikke om vennene skal kjøpe billetter i / på kino. Hun vil ikke bli hjemme i kveld. Hun sender e-posten til Hildur og Markus. De skal møtes i / på kinoen.
Hildur bor her i / på byen og studerer i / på Høyskolen. Markus bor i / på et stort hus sammen med familien sin. Han arbeider i / på banken.
Siri håper at hun vil nyte Kon-Tiki.
SprawdźxCała prawda jednym gestem.Tłumaczenie
Siri siedzi w bibliotece i myśli o swoim życiu. Cieszy się, że studiuje na uniwersytecie i mieszka w Bergen. Fajnie jest spotykać nowych ludzi w kawiarniach albo imprezach w mieście.
Ale Siri tęskni za życiem na wsi. Jej rodzice mieszkają w małym domu na wyspie. Jest bardzo spokojnie na ich wyspie. Człowiek nie może odpoczywać w mieście tak, jak na wsi. Siri uważa, że jej wieś jest najładniejszym miejscem w Norwegii.
Zauważa, że nie ma ze sobą telefonu. On leży w jej samochodzie. Siri nie wie, czy przyjaciele kupią bilety do kina. Ona nie chce zostać w domu dziś wieczorem. Wysyła e-maila do Hildur i Markusa. Spotkają się w kinie.
Hildur mieszka tu w mieście i studiuje w szkole wyższej. Markus mieszka w dużym domu razem ze swoją rodziną. On pracuje w banku.
Siri ma nadzieję, że Kon-Tiki będzie się jej podobało.
Twój komentarz
Komentarze:
Chyba się oczytałem i dlatego zrobiłem to ćwiczenie na wyczucie lecz muszę zapamiętać „på biblioteket”.
To super. No i przy okazji bardzo mądra rada Azato. To prawda, że jak się dużo czyta, to używa się później przyimków na wyczucie. Te zasady są potrzebne na początku nauki, a później często się o nich nawet zapomina. Podejrzewam, że gdybyśmy zapytali pierwszego lepszego Norwega skąd wie kiedy użyć “i” albo “på“, to nie wiedziałby co odpowiedzieć. Po prostu wie, bo używa. My też powinniśmy używać, czyli jak najwięcej czytać i jak najwięcej zaglądać do słownika, kiedy nie wiemy jak zestawić przyimek z danym słowem.
Taak, det var veldig snilt av deg.
haha, udało mi się zrobiłam tylko dwa błędy, a gdy wchodziłam za pierwszym razem na ćwiczenia, chyba dwa miesiące temu, to nic nie rozumiałam.Super, mam motywacje do dalszej nauki.
Gratuluję i trzymam kciuki za dalsze postępy! :)
Jeg klarte det… Skal lese mer som du skriver. Tror på at kurset skal bli til en suksess.
Lykke til! :)
wow tylko jeden blad i do tego poprawiony bez sensu jak bylo dobrze ale jest ok
Świetnie! Oby tak dalej!
Super! Własnie zaczynam naukę norweskiego i trafiam na takie piękne wytłumaczenie tego zagadnienia. Dziękuję, będę tu regularnie zaglądał!
Zapraszamy, kiedy tylko masz ochotę.
W wymowie wyraz „og” i „å” słychać jednakowo. Jak można je odróżnić?
Z kontekstu. :)
Pół żartem pół serio-
„min dyr” tłumaczy się na „moje kochanie” czy „moje zwierzę”?
“Moje kochanie” na pewno nie ;) “Moje zwierzę” to mitt dyr (rodzaj nijaki).
Czy w Norwegii nie jest nietaktem, by na sprzedawcy „god dag” odpowiedzieć- „hei”
Od sprzedawcy też najczęściej usłyszysz hei, także bez obaw – nikt nie poczuje się urażony.
Dziękuję za piękne wytłumaczenie tematu. pozdrawiam:)
Na you tube wyjaśniała Norweżka, że “i” stosują, gdy coś np. znajduje się w dużych , obszernych miejscach, jak miasto, las, a z kolei “på” raczej do małych miejsc jak kino.
A co Ty o tym myślisz? To uogólnienie chyba jeszcze bardziej komplikuje sprawę, prawda? Szkoda, że nie dałaś linka, bo trudno się odnieść.
Wróciłam do materiału od Karin i daję linka:
http://www.youtube.com/watch?v=GkTdVPt-RuU
Fajnie wyjaśnia temat “prepositions”. Tam właśnie tłumaczy, na początku użycie tych i innych przyimków.
Wydaje mi się, że takie jedno proste założenie, czyli wielkość miejsca rozwiązuje cały problem. Oczywiście są jeszcze pewnie wyjątki od użycia i indywidualne podejście rozmówcy (kontekst).
Obejrzałem materiał Karin. Niestety, chyba ją źle zrozumiałaś. Karin mówi tylko o różnicy w użyciu “i” oraz “på” w stosunku do miast. Jeśli wrócisz do mojego artykułu, to zobaczysz w nim dokładny opis sytuacji, którą Karin przytoczyła. Do nazw miast używamy “i”, do nazw małych miejscowości leżących w głębi kraju używamy “på”. Ta zasada nie dotyczy wszystkich miejsc.
OK, pewnie masz rację, być może wprowadziłabym tą moją poradą kogoś w błąd. Faktem jest jednak, że korzystając z rad waszych (dotyczących tych przyimków) oraz materiału Karin nie zrobiłam w ćwiczeniu żadnego błędu, a jestem początkująca :)
Po co w zdaniu ”Kan jeg få sitte her?” wyraz få?
Jest to forma grzecznościowa. Ale w tym ćwiczeniu takiego wyrażenia nie używałem :)
najlepszą formą nauki jest osłuchanie się z wyrażeniami. wkuwanie na pamięć reguł powoduje, że podczas rozmowy wpaść możemy w niepotrzebne rozmyślania czego użyć. dobrze jest znać pewne reguły, ale kluczowe jest osłuchanie się ze zwrotami i ich używanie:)
Witam, nie za bardzo widzę różnicę pomiędzy ” på landet ” i
” i eit land “. Czy oznaczają to samo ?
På landet oznacza “na wsi”.
I landet oznacza “w kraju, w państwie”.
Dziękuję za odpowiedź :)
Wiem, że to pytanie nie będzie w temacie … ale … jaka jest różnica między czasownikiem : å bli a å vere – znaczenie mają takie same. Czy czasownika å bli używamy gdy “coś ma się stać” ?
Nie polecam tłumaczenia tych słów w Google Translate – większość tego typu nieporozumień wynika z tłumaczenia słowo w słowo zamiast patrzenia na zakres znaczeniowy. Zachęcam Cię do przeczytania artykułu o słownikach oraz mojego niedawnego komentarza na ten temat. Pozdrawiam
Nie korzystałam z Google Translate. Po prostu natrafiłam na słówko – å bli w tekście, sprawdziłam jego znaczenie w słowniku ( å bli – 1. być, 2. pozostać, pozostawiać) i zaczełam się zastanawiać jaka jest różnica między å bli a å vere.
i dziękuję za odpowiedź :) poczytam i artykuł i komentarz, może coś mi się rozjaśni :)
Nie zrobiłam zadnego błędu ! :o Jestem w szoku bo wydawało mi się, że norweski jest dla mnie za trudny ;o Pozostaje mi sie przełamać w mówieniu (Norwedzy często nie rozumieją co mówię ;)) .. może dam radę …
Witam, mam pytanie o zdanie: “De skal møtes på kinoen.” Dlaczego użyta jest forma møtes, a nie møte, skoro słowo występuje po czasowniku modalnym, więc powinno być w bezokoliczniku bez “å”? Jeżeli pytanie jest głupie to z góry przepraszam, dopiero zaczynam z nauką norweskiego :)
Å møtes też jest bezokolicznikiem. :) Oznacza on å møte hverandre. To -s na końcu w niektórych czasownikach wyraża wzajemność. W innych sytuacjach może to być też s-passiv.
“Hun merker at hun ikke har mobilen med seg.”
A dlaczego w tym zdaniu ikke jest przed czasownikiem?
Ponieważ w zdaniu podrzędnym okolicznik zdaniowy stawia się przed orzeczeniem, a nie po orzeczeniu jak w zdaniach o szyku prostym. Zobacz to ćwiczenie: Gdzie wstawić ikke, a wszystko powinno się rozjaśnić.
i czy på?-
Hva har du gjort i/på fritiden?
Oba są równie często używane.
Czy po przyimkach “pa” i “i” zawsze trzeba używać formy określonej? W ćwiczeniu rzeczowniki są raz w tej formie, a raz w drugiej. Nie za bardzo wiem od czego to zależy. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Wasz blog jest wspaniały!
Forma rzeczownika często nie zależy od przyimka, ale od sensu zdania i funkcji, jaką pełni rzeczownik w zdaniu. Więcej napisaliśmy o tym w Forma określona czy nieokreślona?
Hej.
Mam pytanie odnośnie poniższego zdania.
Co wstawić (preposisjon)?
Er dere enige …… at utdanning for voksne er viktig?
Pozdrawiam serdecznie.
om
Dziękuję za odpowiedź.
Jak jest liczba mnoga, to zawsze będzie “om”?
Tak, jak kilka osób jest zgodna.
Mam pytanie, ktore od dluzszego czasu nie daje mi spokoju. Czy “i” oraz “på” służa tylko do określania miejsca czy takze do przemieszczenia. Przykład: na fiszce z wyrazem et teater były jego dwa użycia:
Eva er i teatret nå – Ewa jest W teatrze.
Vi liker å gå på teater. – Lubimy chodzić DO teatru.
tak samo z wyrazem et museum, tylko że odwrotnie:
på museum – W museum
Han liker å gå i museer – lubi chodzić DO muzeów
O co tutaj chodzi? Czy w zdaniach, które oznaczają pojscie do teatru/muzeum itp. nie powinno być til?
Będę bardzo wdzięczna za odpowiedz, bo główkuję juz bardzo dlugo i nadal nic nie rozumiem.
W tym ćwiczeniu skupiliśmy się na statycznych czynnościach – gdy coś jest na miejscu. Przemieszczanie się, to osobny temat. Na przykład można powiedzieć gå i/på/til butikken. Wszystkie opcje są poprawne i używane. Która z nich jest bardziej naturalna dla różnych ludzi, zależy od rejonu, z którego pochodzi. Nie ma tu jednoznacznej odpowiedzi, czemu mówi się i banken, ale på teatret. Til jest najczęściej używane do ludzi (til Jon), miast (til Oslo) i państw (til Norge).
Dziękuję bardzo! Czy jest w takim razie może post o zaimkach zwiazanych z przemieszczaniem?
Hei
Mam pytanie
Jak powiedzieć po norwesku.
Jadę do Polski na 2 tygodnie.
W tym wypadu należy użyć “i” czy “på”
Lepiej powiedzieć, że zostaniesz w Polsce przez 2 tygodnie: Jeg blir i Polen i 2 uker.
Te informacje są zawarte w książce?