Zaskocz Ibsena

Chcemy podzielić się z Tobą fragmentem Domu Lalki, jednym z najczęściej inscenizowanych dramatów na świecie.

Kiedy Henrik Ibsen wydał ten dramat, wywołało to ogromne poruszenie w całej Europie. Teatry nie chciały go inscenizować, a jak już się zdecydowały, to zmieniały zakończenie – kluczowe w całej sztuce – na politycznie poprawną wersję.

I mimo, że od premiery upłynęło tak wiele lat, są miejsca na świecie – np. w krajach Bliskiego Wschodu i Afryce – gdzie dyskusja o roli kobiet jest nadal równie żywa.

W Norwegii każdy zna główną bohaterkę, Norę. Nie tylko ze względu na popularność samego norweskiego autora, ale także dlatego, że prawa człowieka (w tym kobiet) były tu od dawna szeroko dyskutowane. Et dukkehjem był symbolem dla kobiet działających na rzecz równouprawnienia.

W Polsce ta sztuka wydaje się niedoceniania i pomijana. Ale to właśnie z Polski dotarł do nas pomysł na stworzenie tego ćwiczenia, więc z całą pewnością są osoby, które znają i cenią twórczość Ibsena.

A ty? Widziałeś jakiś spektakl, czytałeś dramat lub przerabiałeś w szkole?

Ćwiczenie

Dopisz kwestie, wypowiadane przez postać Krogstada. Możesz zbudować dialog naturalistyczny, podlegający prawom logiki albo dać upust wyobraźni i stworzyć rozmowę irracjonalną, wręcz surrealistyczną. Możesz zabawić się absurdem bądź wejść w rolę znawcy ludzkiej psychiki. Stwórz postać Krogstada, która zadziwiłaby samego Henryka Ibsena!

Czy niektóre słowa wydają Ci się nieco dziwne? Gdy Ibsen pisał swoje dramaty, norweski i duński były właściwie jednym językiem. Warto wykazać się dużą otwartością na znajome, choć inaczej napisane słowa, bo podobna otwartość potrzebna Ci będzie podczas czytania współczesnej duńskiej literatury.

NORA, med et dæmpet skrig, vender sig og springer halvt ivejret. Ah! Hvad vil De?

KROGSTAD. Undskyld; yderdøren stod påklem ; der må nogen have glemt at lukke den –

NORA, rejser sig. Min mand er ikke hjemme, herr Krogstad.

KROGSTAD. Jeg véd det.

​​NORA. Ja – hvad vil De så her?

​​KROGSTAD. Tale et ord med Dem.

NORA, urolig, spændt. De vil tale med mig?

KROGSTAD. Ja, jeg vil det.

NORA. Idag –? Men vi har jo endnu ikke den første i måneden –

KROGSTAD. Nej, vi har juleaften. Det vil komme an på Dem selv, hvad juleglæde De får.

NORA. Hvad er det, De vil? Jeg kan aldeles ikke idag –

KROGSTAD. Det skal vi indtil videre ikke snakke om. Det er noget andet. De har dog vel tid et øjeblik?

​​NORA. Å ja; ja visst, det har jeg nok, endskønt –

KROGSTAD. Godt. Jeg sad inde på Olsens restauration og så Deres mand gå nedover gaden –

NORA. Ja vel.

KROGSTAD. – med en dame.

NORA. Og hvad så?

KROGSTAD. Måtte jeg være så fri at spørge: var ikke den dame en fru Linde?

NORA. Jo.

KROGSTAD. Netop kommen til byen?

NORA. Ja, idag.

KROGSTAD. Hun er jo en god veninde af Dem?

NORA. Jo, det er hun. Men jeg indser ikke –

KROGSTAD. Jeg har også kendt hende engang.

​​

NORA. Det véd jeg.

Sprawdź oryginałx Cała prawda jednym gestem.