Kristin skal på skolen – czas przyszły, futurum
W języku norweskim, czas przyszły – futurum – może być tworzony na kilka sposobów. W tym ćwiczeniu nauczysz się używać czasownika modalnego skal, by opowiedzieć o zamiarach i planach na przyszłość.
Konstrukcja
skal + verb i infinitiv
Po czasownikach modalnych używamy czasownika w bezokoliczniku, jednak występuje on bez å, np.
- Kristin skal gå på skolen.
- Kristin pójdzie do szkoły.
Użycie
Konstrukcja skal jest używana, by wyrazić plany lub zamiary na przyszłość. Dlatego po polsku zdania ze skal możemy tłumaczyć na kilka sposobów.
- Hun skal kjøpe noe nytt.
- Ona kupi/zamierza/planuje kupić coś nowego.
Oprócz wyrażania przyszłości, skal może też wyrażać nakaz:
- Du skal spise nå.
- Będziesz teraz jadł.
Jednak nie zawsze możesz użyć konstrukcji skal. Zanim zdecydujesz się na nią, zastanów się, czy jesteś w stanie odpowiedzieć na jedno z pytań:
- kto o tym zdecydował?
- kto to zaplanował?
Jeśli nie możesz odpowiedzieć na żadne z nich, to prawdopodobnie skal nie jest poprawną opcją w tym zdaniu.
Jaką konstrukcję użyć gdy nie można użyć skal?
W języku norweskim, czas przyszły jest tak naprawdę wariantem czasu teraźniejszego. Dlatego możesz z powodzeniem używać czasu teraźniejszego, by wyrażać przyszłość:
- Jeg reiser til Drammen i morgen.
- Jadę do Drammen jutro.
- Karen har et intervju på tirsdag.
- Karen ma we wtorek rozmowę (kwalifikacyjną).
Gdy chcesz wyrazić plany i zamiary, możesz użyć skal. W innych sytuacjach, gdy mówisz o przyszłości używaj czasu teraźniejszego.
Istnieją też inne konstrukcje czasu futurum, które poznasz z czasem. Ale teraz przećwicz skal w ćwiczeniu poniżej. (Pssst! Przyda Ci się kartka i długopis.)
Ćwiczenie
Uzupełnij tekst używając czasownika skal oraz czasowników podanych poniżej.
å se | å kjøre | å gå | å kjøpe | å ha | å treffe | å dra | å lage | å få
Kristin er glad fordi hun skal gå på skolen neste uke. Hun begynner i første klasse. Kristins mor skal lage en fin frokost i dag. De skal kjøre til byen etterpå og de skal kjøpe noen ting til skolen. Kristin skal ha en ny penn og nye blyanter. Mora hennes skal se etter varme sko, men Kristin tenker ikke på det. Hun tenker på alle de nye vennene hun skal treffe på skolen. I kveld skal de dra til tante Doris. Tanten er alltid så vennlig. Kristin vet at hun skal få noe godt å spise hos henne – en sjokoladekake kanskje!
SprawdźxCała prawda jednym gestem.Tłumaczenie
Kristin jest szczęśliwa, bo w przyszłym tygodniu będzie szła do szkoły. Ona zaczyna pierwszą klasę. Mama Kristin przygotuje dziś świetne śniadanie. Pojadą później do miasta i kupią kilka rzeczy do szkoły. Kristin dostanie nowy długopis i nowe kredki. Jej mama będzie szukała ciepłych butów, ale Kristin nie myśli o tym. Ona myśli o wszystkich nowych przyjaciołach, których pozna w szkole. Dziś wieczorem pojadą do ciotki Doris. Ciotka jest zawsze taka miła. Kristin wie, że dostanie u niej coś dobrego do jedzenia – może ciasto czekoladowe!
Twój komentarz
Komentarze:
Witam
Przyznam, że fatalnie zrobiłem zadanie. Trochę nie rozumiem różnic używania czasu teraźniejszego i przyszłego. W przykładach jest podane, że można skorzystać z czasu teraźniejszego. Zaś w ćwieczeniu wykorzystany jest czas przyszły z wyrazem skal. Czy korzysta się więc z tych czasów bez żadnej regóły?
W konstrukcji na górze wyraz skal był użyty gdy nie ma określonego czasu, a czas teraźniejszy gdy był określony czas w przyszłości, w ćwiczeniu zaś odwrotnie. Trochę więc to frapujące dla mnie.
Jakub Zgodnie z poleceniem, ćwiczenie polegało na wpisaniu skal oraz odpowiednich form czasowników. Ćwiczenie nie polegało na wyborze między czasem teraźniejszym, a przyszłym. Dlatego nie powinieneś zrobić go nieprawidłowo.
Jeśli jednak zastanawiasz się, czy w tych samych zdaniach można użyć czasu teraźniejszego, to odpowiedź jest tak. Są na to reguły. Podstawową jest odpowiedź na powyższe dwa pytania. Jeśli chcesz podkreślić, że czynność jest zaplanowana lub zamierzona, skal jest bardziej naturalną formą. W przypadkach, gdy czynność nie była zaplanowana lub zamierzona, nie można użyć skal, np.
Kristin skal gå på skolen i morgen. – To znaczy, że ona ma zamiar iść do szkoły jutro.
Kristin går på skolen i morgen. – To znaczy, że idzie jutro do szkoły, ale jej zamiary nie mają znaczenia. Równie dobrze ktoś mógł jej kazać.
Været blir bedre i morgen. – Pogoda będzie lepsza jutro. Czy ktoś o tym zdecydował? Czy pogoda ma zamiary? Nie, i dlatego nie można użyć tu skal.
Określenia czasu takie jak i morgen, på fredag, neste år nie mają na to wpływu i możesz ich używać zarówno w zdaniach ze skal oraz z użyciem czasu teraźniejszego. Jeśli z kontekstu wypowiedzi jasno wynika, kiedy ma się coś wydarzyć, można pominąć takie określenia.
Mam nadzieję, że teraz już rozumiesz. Ćwiczenia na rozróżnianie czasów dopiero przed nami.
:-) teraz już wiem co nieco więcej. Dzięki za info.
Super!!!!
De skal kjøre til byen etterpå og de skal kjøpe noen ting til skolen.-
Znam znaczenie wyrazy etterpå, lecz nie bardzo widzę go w tłumaczeniu.
Czy jako odpowiednika wyrazu kredka można użyć wyrazu fargeblyant?
Etterpå znaczy oczywiście “później”. Już dodałem je do tłumaczenia.
Tak, możesz używać fargeblyant.
Ja mam pytanko odnośnie różnicy pomiędzy kjøre oraz dra, co do zasady w polskim tlumaczeniu tych wyrazów mozemy uzyć slowa “pojadą”, czy tak naprawde w tym cwiczeniu w obu przypadkach (w zdaniach De skal kjøre til byen og I kveld skal de dra) moglismy uzyc kjøre albo dra zamiennie?
Z góry dzięki za podpowiedź, blog naprawdę ekstra!
Å kjøre tłumaczymy po norwesku jako føre et kjøretøy, tzn. prowadzić jakiś pojazd, np. kjøre bil, sykkel. Å dra jest synonimem å reise więc znaczy “jechać, podróżować, wyjeżdżać”. Oczywiście są to tylko jedne z wielu znaczeń tych słów.
Prowadzą państwo naprawdę świtnego bloga :DD
Gdy pierwszy raz weszłam tutaj to zrobiłam właśnie Kristin skal pa skolen i wyszło mi fatalnie miałam 2 słowa dopbrze i jak tak patrzę to wydaje mi się śmieszne,że mogłam takie byki robić XD
Po zrobieniu kilku tematów,czytania norweskiej prasy(jestem na 1 poziomie:DD) i korzystania z waszych metod zrobiłam dobrze 7 co jest dlamnie bardzo dobrym wynikiem :)
Uczę się norweskiego bo w sierpniu wyprowadzam się do Skien w Norwegii i chcę się poduczyć żeby muc rozmawiać.Uwielbiam mówić i niewyobrażam sb niemuc powiedzieć nawet naprostszych zdań do koleżanki z ławki.
Trochę mnie zastanawia ich dialekt ale jak czasem słucham radia Telemark to wydaje mi się bardzo wyraźny i zrozumiały.
Z norweskim idzie mi dobrze ale największym moim problemem jest brak systematyczności,może dlatego,że mam 12 lat i za miesiąc mam egzamin klas 6 i w szkolle jest multum materiału do ogarnięcia więc w tym całym zamieszaniu staram się wyrobić nowyk nauki.:)
Dziękuje za tak wielką pomoc w nauce :D:*
Cześć Julka :) Cieszę się, że robisz postępy. Z systematycznością wszyscy mamy problemy. Jeśli już w szkole wypracujesz dobre nawyki, to myślę, że sporo uda Ci się w życiu osiągnąć (nie tylko w kwestii językowej). Z koleżankami pewnie zaczniesz szybciej rozmawiać niż Ci się wydaje. Codzienny kontakt z językiem w szkole to ogromna nauka. Skien jest piękną miejscowością. Byliśmy tam kiedyś na spektaklu w domu Ibsena. W Polsce mogłaś nie mieć styczności z jego dramatami, ale w norweskiej szkole z pewnością je poznasz. Powodzenia na egzaminie i dużo przyjemności z nauki.
Mam pytanie odnosnie słowa fordi, derfor – kiedy należy używać jednego a kiedy to drugie?
i jeszcze chciałam podpytać jesli można, mora hennes, Kristians mor – ta kolejność slowa mor ma znaczenie? i czemu jest w imieniu s na końcu? z góry wielkie dzieki
W przypadku pierwszego pytania zachęcam do skorzystania ze słownika. Ważne jest, by te słowa dobrze przetłumaczyć:
fordi – bo
derfor – z tego powodu
W konstrukcjach dzierżawczych kolejność słów ma znaczenie. Zmienia się wtedy akcent i określoność rzeczownika. Końcówka “-s” w imionach i innych rzeczownikach to genitiv -s, czyli forma dopełniacza. To dobry temat na osobne ćwiczenie.
Jesteście wspaniali, tak pięknie tłumaczycie te zagadnienia, że jestem zauroczony Waszą chęcią pomocy innym przy nauce. Po prostu łatwiej wchodzi do głowy, dziękuje :-)
Głupie pytanie ale z tego wynika że w wiekszości przypadków uzyjemy jednak skal? Bo zawsze ktoś nas zmusza do zrobienia czegoś albo sami to sobie poprostu planujemy.
Du skal dra til Oslo uzujemy skal bo 1 tak zaplanowałeś, 2 ktos ci kazał.
Czyli nie musimy wyrażać przyszłości wariantem czasu teraźniejszego bo zawsze coś ktoś planuje.
Są rzadkie wyjatki typu pogoda, ale nie wiem co jeszcze?
Szczerze powiem zakręciłam sie troche w tej lekcji :) cwiczenie zrobilam źle ale podobnie jak Jakub mialam ten sam problem.
Kiedy w takim razie wyrażać przyszłość czasem teraźniejszym? Chyba bardziej używane bedzie skal.
Jak już pisze to sie wypowiem :) uwielbiam tego bloga. Z gury dziekuje za odpowiedź
rany i przepraszam za z góry WSZYSTKICH co to przeczytają,
Przepraszam ale mam jeszcze pytanie do :
fordi – bo
derfor – z tego powodu
czy oba możemy uzyć w środku zdania, czy jedno z nich np. na początku? dziekuje
Fordi jest łącznikiem i zajmuje zerowe miejsce w zdaniu podrzędnym (łączy dwa zdania, a podmiot zostaje na pierwszym miejscu). Derfor jest przysłówkiem, dlatego stawiając je na pierwszym miejscu zdania, podmiot musi być przesunięty na trzecie.
Ja w tym ćwiczeniu nie zrobiłem żadnego błędu :)
witam czy w zdaniu Hun tenker på alle de nye vennene hun skal treffe på skolen nie bedzie lepiej uzyc formy kommer til å treffe? skal jakos mi nie pasuje
pozdrawiam
Używaj, której Ci wygodniej :) Pozdrawiam
ok dzieki Marcin za pomoc
Witajcie,
Przyłączę się do pochwał. Zawsze jak mam wątpliwości (a mam ich bardzo wiele) zaglądam do Nocnej Sowy. I zawsze znajduje powód, żeby zrobić to ponownie :-)
Mam jeszcze jedno pytanie do dotyczące sposobu wyrażania czasu przyszłego. A jak się mają do tego formy VIL oraz KOMMER TIL A. Chodzi mi zwłaszcza o różnicę między formą SKAL, KOMMER TIL A… oraz czasu teraźniejszego dla wyrażenia przyszłości. Z góry dziękuje.
Pozdrawiam wszystkich
Wojtek
Dzięki :)
Jeśli chodzi o wyrażenie kommer til å, jest ono w pełni neutralne — możesz go używać w każdej sytuacji wyrażając przyszłość. To samo się tyczy czasu teraźniejszego.
W ćwiczeniu Skal czy vil? znajdziesz więcej informacji o różnicach między tymi dwoma czasownikami.
Bardzo dziękuję za odpowiedź.
Jedno slowko do Magdaleny.jesli czegos niezdecydowalas mozesz uzyc kommer til a…, czyli , asz zamiar cos zrobic ale nie wiesz tego nspeeno
po przeczytaniu komentarzy zrozumiałam niektóre wątpliwości jakie miałam do tego zadania :)
Wreszcie po latach “pojąłem” co oznacza skal j jak go uzywac. Cwiczenie jak zwykle zrobiłem w “glowie” z lenistwa, ale zamierzam je zrobić zgodnie z instrukcją. Podobaja mi się wasze metody nauki i sposób wyjasnien zagadnień np. SKAL , mvh.
Dlaczego “I kveld skal de dra til tante Doris” a nie “I kveld de skal dra til tante Doris” albo “De skal dra tli tante Doris i kveld”?
Jest to zmiana szyku zdania. :)
Wszystkie wasze ćwiczenia są bardzo pomocne, przerobiłam już kilka i regularnie wracam do nocnej sowy. Z mojej strony mogę podziękować za pomysłowość, zaangażowanie i cierpliwość :)
Czesc!dzieki za te darmowe lekcje,przywracacie mi wiare w to ze Polacy za granica sa w stanie zrobic cos gratis dla swoich rodakow
dołączam się do ostatniej wypowiedzi,[pozdrawiam wszystkich
Bardzo Wam dziękujemy, że doceniacie naszą pracę. Właśnie takich Polaków, którzy chcą sobie pomagać chcemy tu skupiać. :)
Witam, dołączam do fanklubu nocnej sowy :) Zaczęłam naukę od książki – samouczka i w doskonałym momencie Was znalazłam. Jest wiele wątków, które były niejasne i takie mgliście jasne a które dzięki Wam są dla mnie już oczywiste. Dziękuję Wam serdecznie za tę potężną pracę, którą tu wykonaliście! Świetna robota!
Czy w zdaniu “Jeg håper at jeg kommer til å like meg der” można użyć vil zamiast kommer til å? Pytam bo niewiem czy dobrze zrozumiałam. Kommer til å jest wyrażeniem uniwersalnym, zastępującym vil i skal? Czy to oznacza, że jak nie wiemy co wybrać- skal czy vil to najlepiej użyć kommer til å? Mam wrażenie, że częściej używa się skal i vil w tekstach. Dlaczego?
Mam nadzieję, że po naszych ćwiczeniach nie będziesz miała wątpliwości, którego czasownika użyć. :)
Byłbym ostrożny z ocenianiem, których czasowników używa się częściej, a których rzadziej. Myślę, że jest to indywidualna preferencja każdego użytkownika języka. Skal oraz vil niosą ze sobą pewne znaczenie, dlatego mówimy, że nie są neutralne.
Kommer til å jest równoznaczne z użyciem czasu teraźniejszego. Jednak czasem, w niektórych kontekstach sam czas teraźniejszy mógłby być niejasny, wtedy to wyrażenie jest idealne. To chyba najbardziej porównywalna konstrukcja z polskim “będzie się coś działo”.
Dziękuję Marcin za odpowiedź. Cieszę się, że omówiliście formy czasu przyszłego, bo byłam na etapie powtorki z tego materiału. Odnośnie czasu przyszłego zapadły mi w pamięci dwie informacje zwrotne zasłyszane w rozmowie z norwegami. Pierwsza to taka, że obcokrajowcy nadużywają wyrażenia skal i brzmią przez to nienaturalnie. Druga to taka, że kommer til å brzmi “ciężko” w zdaniach. Aczolwiek mogła to być indywidualna opinia. Bedę wdzięczna za post omawiający różnice użycia Preteritum i Presens Perfektum. Pozdrawiam :)
Ze zdaniem tego Norwega zgadzamy się w 100%. My też często powtarzamy, że do wyrażenia przyszłości wystarczy znać czas teraźniejszy. Skal albo kommer til å jest tylko jedną z opcji. Nie wszędzie pasuje.
Klapa :( Tak jak ktoś na początku zacząłem wybierać między czasami i nie wyszło to dobrze. Dopiero po przeczytaniu komentarzy pojąłem jak należy używać “skal”. Do ćwiczenia wrócę niebawem :)
to jest dobre tylko mi potrzeba wiecej czasu do zrozumieniai i viecej podobnych zadan
Nie miałam większych problemów, ale czy mogłabym zamienić “å ha” i “å få”? Czyli dokładniej napisać :
Kristin skal få en ny penn og nye blyanter.
….
Kristin vet at hun skal ha noe godt å spise hos henne – en sjokoladekake kanskje!
Bo tak napisałam i się nad tym zastanawiam…
Tak, pasuje.
Czy dobrze wywnioskowałam, że skal jest jak angielski odpowiednik going to? Tak jak: The weather is going to be better ?
Niestety nie. Czy ktoś mógł zaplanować pogodę lub o niej zdecydować? Mówiąc o pogodzie nigdy nie użyjesz skal. Porównywanie do angielskiego często może prowadzić do nieporozumień.
nie będę, dziękuję :)
nie rozumiem dlaczego w zdaniu “. De skal kjøre til byen etterpå … ” jest użyty czasownik kjøre , skoro go używamy gdy ja jestem kierowcą a tu mamy de a nie vi, ja bym użyła dra
Witam:)
Mam pytanko odnosnie slowa “skal”.. Co oznacza to slowo? w slowniku niestety nie moge znalezc :( a w waszym przykladach sa czasowniki za slowem skal przez co jest tak jakby nieme. W swojej ksiazce do nauki norweskiego spotykam sie ze daniami w ktorych nie ma czasownik po slowie “skal” np. Emma skal på skolen. Skal du ikke spise ? Hun skal i bursdagsselskap i morgen.
Jak napisałem kilka razy powyżej, skal wyraża plan lub zamiar. Nie tłumaczymy go.
Bardziej zaawansowane użycie skal (w tym to z Twoich przykładów) znajdziesz m.in. w artykule: Skal czy vil? – np. może zastępować inne czasowniki ruchu.
dzięki :) jesteście super!!! :)
Tylko dlaczego w tytule artykułu jest cały czas “Kristin skal på skolen”, co mi się wydaje nie mieć sensu?
Witam! Dziękuję za ten blog, w całości i w każdym punkcie. Chodzę na kurs, ale to Nocna Sowa pozwala mi zrozumieć norskie zasady językowe. Pozdrawiam, trzymam kciuki, wszystkiego dobrego :))))
Super cwiczenie . Pomylilam sie w 2 zdaniach, ale to jest dobre cwiczenie . bede sobie powtarzala az utrwale.
Dziekuje , bardzo pomocne sa takie cwiczenia.
Dziekuje za wyjasnienie… :) Konkretne przyklady :)
Sam tekst dość trudny był dla mnie. Dużej części słownictwa nie znałem przed ćwiczeniem, także powiększyłem zasób słownictwa plus opanowałem konstrukcję futurum. Komentarze bardzo pomocne warto je czytać !!!!
Ciesze się ze trafiłam na Nocną Sowe koleżanka namawia mnie na zajęcia z Wami ,mieszkam 4 lata w Norwegi ,brak mi mobilizacji do nauki ,pracuje z Polakami przez co nie mam praktyki w języku i ciągle odkładam go na 2 plan .Chyba coraz bardziej przekonuje się do tego żeby zacząć z Wami naukę !Dzięki Wam chyba zrozumiałam ze najwyższy czas wziąść się za siebie !!!Dziękuję Cudowny Blog oby udało mi się trafic na wasze lekcje na żywo !!!
Hurra jeg klarte det ! Jeg har lært noe nytt. De to spørsmålne. Det kjente jeg ikke.
1. Hvem har det bestemt? og
2. Hvem har det planlagt?
Det må jeg huske om!
Witajcie
Mam problem z tym zdaniem: “Men hun fikk bare jobben dersom hun droppet hijaben.”
Bo czasowniki fikk i droppet są chyba w czasie przeszłym, ale treść wskazuje, że powinny być w czas. przyszłym: Ale dostanie pracę, jeśli zrzuci hidżab .Chyba, że to jakaś metoda wyrażania przypuszczenia.
Proszę o pomoc.
cały artykuł tutaj: klartale . no/norge/nektet-jobb-pa-grunn-av-hijab-1.781520
Artykuł jest w czasie przeszłym, bo dziewczyna nie dostała pracy (w przeszłości). Ale to zdanie nie jest do końca prawidłowe, bo nie wskazuje na przypuszczenie, tylko że to się stało. (W tytułach i podtytułach często są skróty lub pomijają niektóre słowa). Poprawna konstrukcja jest kawałek niżej: Den måtte hun droppe dersom hun ville ha jobben. Tu jest tryb przypuszczający (modalne w czasie przeszłym) i wskazanie, że to się nie udało (perfektum).
Dzięki, tylko mam problem z tym “hun ville ha jobben” bo z tego co widziałem, to nie jest to Preteritum futurum perfektum, bo wówczas byłoby ville/skulle ha jobbet.
W takim razie, c oto jest za konstrukcja.
Racja, to nie jest perfektum. To jest preteritum futurum, tryb przypuszczający (1. kondisjonalis).
Proszę jeszcze o info dlaczego w “… skal kjøpe noen ting til skolen”
przed “ting” nie ma rodzajnika.
Dzięki!
Bo to liczba mnoga.
czyli tinger?
doszukałem się chyba, że to jednosylabowy więc bez końcówki ;-)
Mam pytanie o znaczenie bezokolicznika a se. Napisaliscie, że oznacza on “szukać”. Znam to słowo w znaczeniu “widzieć”. Czy to drugie znaczenie tego słowa?
å se etter znaczy szukać.
Dopiero rozpoczynam naukę z tym językiem, także jestem jak takie małe dziecko co uczy się pierwszych słów. Ale z Waszą stroną internetową i pomocą jest to o wiele łatwiejsze. Wszystko wytłumaczone od podstaw, ciekawe ćwiczenia. Także wielkie DZIĘKUJĘ:)
A jeśli chodzi o komentarz do zadania ze “skal”, na razie muszę patrzeć na przetłumaczone zdania bo kompletnie nic nie rozumiem, także cieszę się, że je macie wstawione. Jest to dla mnie ułatwienie, gdyż wystarczyło, że przetłumaczyłam sobie słówka, które trzeba było wpisać w puste pola. A reszta, z Waszymi wyjaśnieniami, poszła znakomicie.
Pozdrawiam!
Dziękuje teraz już rozumniem
Pozdrowionka
Takk for god tipsene. Jeg gjorde denne oppgaven 100%