Podstawy podstaw języka norweskiego

Książek i kursów na poziomie podstawowym z języka norweskiego jest mnóstwo i pewnie spotkałeś się z niejednym. Spośród tak wielu darmowych materiałów, trudno jest znaleźć te wartościowe. Celem tego artykułu jest zebranie w jednym miejscu najlepszych źródeł, które wprowadzą Cię do nauki norweskiego.

Podczas gdy wiele osób zaczyna od “pełnego zanurzenia” będziemy Cię zachęcali, żeby trochę zwolnić i skupić się na podstawach.

Wierzymy w naukę zgodnie z zasadą drzewa semantycznego i filozofią małych kroków – kaizen.

Polega to na zbudowaniu mocnych podstaw – wymowy i gramatyki – żeby nabrać samodzielności w nauce języka. Słownictwa będziesz uczyć się latami, ale jeśli nie nauczysz się wymawiać poprawnie, to będzie Ci trudno komunikować się.

Dlatego zaczniemy od poprawnej wymowy norweskich liter.

Alfabet

Litery norweskiego alfabetu wymawiamy inaczej niż w języku polskim.

Wielu samouków zapomina o tym i wymawia norweskie słowa “po polsku”. Potem jest im trudno oduczyć się złych nawyków.

Nauka wymowy na samym początku jest najlepszą inwestycją, jaką możesz zrobić.

Norweski alfabet zaczyna się od A, a kończy na Å.

A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z
Æ
Ø
Å
a
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
n
o
p
q
r
s
t
u
v
w
x
y
z
æ
ø
å
[a]
[be]
[se]
[de]
[e – z szerokim uśmiechem]
[ef]
[ge]
[ho]
[i – z szerokim uśmiechem]
[je / jod]
[ko]
[el]
[em]
[en]
[ó]
[pe]
[ku]
[ar – z uśmiechem]
[es]
[te]
[u – miękko, z “dzióbkiem”]
[ve]
[wymawiamy: dobbel ve]
[eks]
[i – miękko, z “dzióbkiem”]
[set]
[a – z szerokim uśmiechem]
[e – z okrągłymi ustami]
[o]

Włącz jeden z filmów po prawej stronie i posłuchaj alfabetu. Po każdej literze zrób pauzę i powtórz ją na głos, najdokładniej, jak potrafisz.

Nie przejmuj się, jeśli Ci od razu nie wyjdzie. Nauka poprawnej wymowy trwa równie długo, jak praca na siłowni. Twoje mięśnie twarzy i szyi są przyzwyczajone do polskich dźwięków. Teraz musisz je wyćwiczyć na nowo, żeby mogły pracować zgodnie z norweskimi zasadami.

Powtarzaj każdą literę głośno i wiele razy. Jeśli podchodzisz do nauki poważnie, wracaj do alfabetu codziennie przez najbliższe dni. Zobaczysz, że za każdym razem będziesz lepiej słyszeć nowe dźwięki i samemu poczujesz różnicę w wymowie.

Większość Polaków zaniedbuje norweską fonetykę i ma później problemy z komunikacją. Mają trudność w zrozumieniu Norwegów, bo sami mówią niepoprawnie i nie słyszą norweskich dźwięków.

Ćwicz tak długo, aż nie będzie mogło Ci nie wyjść.

To jest cała tajemnica opanowania języka.

Klawiatura

Czy nie zastanawiałeś się, jak napisać norweskie Æ Ø Å na klawiaturze? Nawet jeśli masz polski układ klawiszy, to nie szkodzi. Możesz śmiało na nim pisać po norwesku. Przygotowaliśmy dla Ciebie instrukcję, jak pisać po norwesku na polskiej klawiaturze.

Zaimki osobowe

Przećwiczyłeś już alfabet? Udało Ci się powtórzyć głośno każdą literę? Możemy więc przejść do podstawy każdego norweskiego zdania – zaimków.

Jeg – ja
Du – ty
Han – on
Hun – ona
Vi – my
Dere – wy
De – oni/one

Gdy mówimy o ludziach, w języku polskim i norweskim jest podobny zestaw zaimków. Ułatwieniem jest, że de odnosi się zarówno do mężczyzn i kobiet – nie ma rozróżnienia na “oni” i “one”.

W języku norweskim zaimki są dużo ważniejsze i częściej używane niż w języku polskim. Norweskie czasowniki nie odmieniają się przez osoby, więc tylko używając zaimka, wiadomo o kim mówimy. Zobacz:

Jeg heter …
Du heter …
Han heter …
Hun heter …
Vi heter …
Dere heter …
De heter …

Po polsku sama forma czasownika wskazuje na osobę, o której mówimy. Po norwesku “nazywa się” “nazywają się” czy “nazywamy się” wygląda tak samo. Dlatego w każdym norweskim zdaniu musi być podmiot (wykonawca czynności).

Nauka słownictwa

Od czego zaczniesz naukę słownictwa, nie ma znaczenia. Wiemy z doświadczenia, że mamy dużo większą motywację do nauki, gdy uczymy się rzeczy związanych z naszą pracą i życiem codziennym. Dużo mniej chce się uczyć rzeczy abstrakcyjnych lub takich, z którymi nie mamy nic wspólnego.

Może spodziewałeś się, że mam dla Ciebie gotową listę z tłumaczeniami. Albo kupiłeś już rozmówki i próbowałeś się z nich uczyć?

Mam dużo skuteczniejszy pomysł. Weź czystą kartkę i zapisz po polsku 10 rzeczowników (przedmiotów), które używasz w pracy.

Nie krępuj się, weź kartkę i zapisz je.

Teraz czas na trochę pracy ze słownikiem. Możesz na początek skorzystać z tego, co masz pod ręką. Jeśli kupiłeś mały słownik, sprawdź w nim swoje słowa. Jeśli nie, to skorzystaj z Google Translate.

Zapisałeś wszystkie tłumaczenia? Twoja lista może teraz wyglądać tak:

długopis – penn
samochód – bil

Problem z małymi słownikami oraz Google jest taki, że często nie podają one rodzajników. Musimy uzupełnić tę listę.

Rodzajniki

W języku norweskim, podobnie jak w polskim, każdy rzeczownik ma rodzaj: męski, żeński lub nijaki.

Od dziecka Twoi rodzicie poprawiali Cię, żebyś dobrze poznał, które słowo jest którego rodzaju. Stąd wiesz, że mówimy “ten stół” albo “to drzewo”.

Podobnie jest w języku norweskim. Problem jest w tym, że nie masz 5 lat i norweskich rodziców.

Dlatego każdy nowy rzeczownik, którego chcesz się nauczyć, musisz zapisać i powtarzać razem z rodzajnikiem, np:

en mann
ei kvinne
et barn

Rodzaje w języku polskim i norweskim nie zgadzają się. Dom jest po polsku rodzaju męskiego, ale po norwesku hus jest rodzaju nijakiego (et).

Gdzie możesz znaleźć rodzaje norweskich słów? W dobrych słownikach. Na szczęście nie musisz ich kupować, bo dwa najlepsze słowniki są dostępne w internecie. Przygotowaliśmy artykuł o tym, jak z nich korzystać: Słowniki języka norweskiego.

Na początek zajrzyj do Bokmålsordboka. Wyszukaj w nim słowo, np: penn. Zobaczysz taki widok:

Widzisz “m1”? To jest oznaczenie rodzaju. Cyfrą się nie przejmuj, ważniejsze są litery:

m = rodzaj en
f = rodzaj ei
n = rodzaj et

Jaki rodzajnik ma długopis (penn)? Oczywiście będzie to:

en penn

Jeśli wyszukasz słowo hus znajdziesz obok niego “n1”, dlatego jest:

et hus

W taki sposób wyszukaj wszystkie słowa ze swojej listy. Może Ci się wydawać to nudne i niepotrzebne. Jednak pomyśl tak: umiejętność szukania słów w słowniku przyda Ci się przez całą naukę norweskiego. Lepiej zacząć tu i teraz niż odkładać (w nieskończoność) na “inny raz”.

A gdzie możesz znaleźć ciekawe słowa do nauki? Na Nocnej Sowie mamy kategorię Zaczynam. W niej publikujemy ćwiczenia dla osób, które dopiero zaczynają naukę norweskiego. Każde ćwiczenie w tej kategorii jest razem z tłumaczeniem. Możesz zacząć od tych trzech:

Filmy

YouTube jest niesamowitym narzędziem. Oprócz wielu świetnych filmówsowami, możesz też nauczyć się dużo z języka norweskiego.

Jednym z popularnych kanałów jest Karin. Od kilku lat nagrywa krótkie filmy, w których uczy przydatnych norweskich zwrotów.

Przywitania i pożegnania

Liczby

Różne podstawowe zwroty

Na pewno znajdziesz wiele ciekawych klipów o języku norweskim. Nie wszystkie są dobre, a niektóre mają błędy. Dlatego musisz podchodzić krytycznie do wszystkiego, co oglądasz. Norwedzy też popełniają błędy i literówki – tak jak my, gdy używamy języka polskiego.

Inne źródła

Materiałów do nauki norweskiego jest mnóstwo. Ale nie w tym rzecz, żeby zasypać Cię linkami. Poniżej wybraliśmy kilka najlepszych stron dla początkujących:

Na Nocnej Sowie znajdziesz setki źródeł i materiałów do nauki języka. Na dobry początek te powinny wystarczyć. Możesz też przeglądać kategorię Zaczynam, w której znajdziesz nasze ćwiczenia i artykuły dla początkujących.

Jak Ci się podoba?

Nasz blog to miejsce, w którym nie tylko znajdziesz wiele ćwiczeń i artykułów, ale możesz też dzielić się swoimi przemyśleniami.

Napisz nam w komentarzu, jak zaczęła się Twoja przygoda z językiem norweskim.


Autor: